Hệ số lương là gì? 2 Cách tính lương cơ bản người lao động cần biết

Có thể bạn chưa biết rằng tại các đơn vị hành chính sự nghiệp (HCSN) và một số doanh nghiệp đặc thù, hệ số lương quyết định mức lương bạn nhận được hàng tháng. Vậy hệ số lương là gì? Hệ số lương cơ bản là gì? Cách tính lương cơ bản ra sao?... Cùng Grabviec.vn tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

Bạn đã biết hệ số lương là gì? Hệ số lương cơ bản là gì?

Thực tế, hầu hết người lao động (NLĐ) thường chỉ quan tâm đến mức lương nhận được hàng tháng mà không tìm hiểu xem nó được tính thế nào, có tương xứng với bằng cấp hay hiệu suất công việc của bản thân không? Để hiểu rõ được điều đó, trước hết, bạn cần phải biết chính xác hệ số lương là gì - hệ số lương cơ bản là gì?

Hệ số lương là gì?

Hệ số lương là chỉ số dùng áp dụng tính mức lương cơ bản và một số chế độ khác cho người lao động ở các cấp bậc, trình độ cụ thể, làm việc trong các đơn vị HCSN hay một số doanh nghiệp đặc thù; biểu hiện sự chênh lệch mức tiền lương tương ứng ở từng vị trí công việc trong tổ chức/ doanh nghiệp đó - là một trong các yếu tố cơ bản để xây dựng thang, bảng lương; làm cơ sở để tính tiền lương, tiền làm thêm giờ, chế độ BHXH hay nghỉ việc, nghỉ phép... cho NLĐ ở đơn vị/ doanh nghiệp tương ứng.

Với các doanh nghiệp ngoài nhà nước, không áp dụng cách tính lương theo hệ số lương nhưng một số nơi cũng dựa vào đó để xác định xây dựng và điều chỉnh thang, bảng lương tương ứng, đảm bảo chi trả mức lương phù hợp, đúng luật và cân đối mức sống, sinh hoạt tối thiểu cho NLĐ.

Hệ sống lương cơ bản là gì?

Từ định nghĩa hệ số lương là gì, luật quy định doanh nghiệp áp dụng chỉ số hệ số lương tương ứng cho từng cấp bậc, bằng cấp, là mức hệ số lương cơ bản khởi điểm cho người vừa tốt nghiệp ra trường ở một trình độ nhất định. Cụ thể:

+ Hệ số lương ở trình độ Đại học là 2,34

+ Hệ số lương ở trình độ Cao đẳng là 2,10

+ Hệ số lương ở trình độ Trung cấp là 1,86

Ngoài ra, hệ số lương này có thể tương ứng tăng lên theo từng cấp bậc công việc, sao cho thỏa mãn mức chênh lệch nhau tối thiểu ở các bậc là 5%.

Cách tính lương cơ bản theo hệ số lương

- Lương cơ bản là gì?

Lương cơ bản là khoản tiền lương ghi trong hợp đồng lao động dựa trên sự thỏa thuận đồng ý giữa NLĐ và NSDLĐ (người sử dụng lao động - doanh nghiệp) - dùng làm căn cứ tính đóng các khoản bảo hiểm gồm BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ và không bao gồm các khoản phụ cấp, tiền thưởng hay các khoản bổ sung, phúc lợi khác.

NLĐ ở từng môi trường làm việc và ngành nghề khác nhau sẽ có căn cứ tính lương cơ bản khác nhau tương ứng

- Công thức tính lương cơ bản theo hệ số lương 

Dưới đây là công thức tính lương cơ bản theo hệ số lương trong các đơn vị HCSN hay một số doanh nghiệp đặc thù:

Mức lương cơ bản = Mức lương cơ sở x Hệ số lương cơ bản

* Trong đó:

+ Mức lương cơ sở (lương tối thiểu chung) hiện nay (áp dụng từ 1/7/2019) là 1.490.000đ/ tháng

+ Hệ sống lương cơ bản là chỉ số tương ứng với từng cấp bậc, trình độ, bằng cấp như đã trình bày

Như vậy, lương cơ bản tính theo hệ số lương cho từng cấp bậc, trình độ cụ thể sẽ được thể hiện chi tiết qua bản tổng hợp sau:

 * Ngoài ra, tương ứng với mỗi ngành nghề, bên cạnh mức lương cơ bản, NLĐ còn có thể được nhận thêm các khoản phụ cấp theo hệ số tương ứng theo quy định, khi đó, mức thu nhập hàng tháng sẽ tăng lên đáng kể.

Cách tính lương cơ bản theo mức lương tối thiểu vùng

- Lương tối thiểu vùng là gì?

Với những doanh nghiệp ngoài nhà nước, luật quy định không áp dụng tính mức lương cơ bản dựa theo hệ số lương, mà phải tính theo mức lương tối thiểu vùng tương ứng. Cụ thể:

+ Lương tối thiểu vùng là tiền lương được chính phủ quy định, bắt buộc NSDLĐ không được tính trả lương cho NLĐ thấp hơn mức lương này theo từng vùng cụ thể - mức lương bậc 1. (1)

+ Lương cơ sở < Lương tối thiểu vùng <= Lương cơ bản trả cho NLĐ trong các doanh nghiệp ngoài nhà nước

+ Trường hợp lao động đã qua đào tạo nghề thì lương cơ bản phải được cộng thêm ít nhất một khoảng bằng 7% mức lương tối thiểu vùng (2) - và tăng thêm ít nhất 5% nếu đã qua đào tạo nghề mà đảm nhận các công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm (3)

NLĐ làm việc cho doanh nghiệp ngoài nhà nước thì cách tính lương sẽ dựa vào lương tối thiểu vùng

- Cách tính lương cơ bản theo mức lương tối thiểu vùng

Như vậy, cách tính lương cơ bản cho NLĐ làm việc tại TP.Hà Nội (thuộc vùng I) tương ứng như sau:

+ Nếu làm việc trong điều kiện bình thường, đủ số giờ quy định thì mức lương thấp nhất sẽ nhận được bằng mức lương tối thiểu của vùng I đó, là: 4.180.000 đồng/ tháng

+ Nếu đã qua đào tạo nghề (tốt nghiệp cao đẳng...) thì mức lương thấp nhất sẽ nhận được vào khoảng: 4.180.000 + 4.180.000 x 7% = 4.472.600 đồng/ tháng

+ Nếu đã qua đào tạo nghề và làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thì mức lương thấp nhất sẽ nhận được là: 4.472.600 + 4.472.600 x 5% = 4.696.230 đồng/ tháng.

Mức lương cơ bản tương ứng theo từng vùng ược thể hiện cụ thể qua bản tổng kết sau:

+ NLĐ và NSDLĐ có thể cân nhắc và thỏa thuận mức lương cao hơn đảm bảo phù hợp với năng lực, trình độ, kinh nghiệm và mức sinh hoạt thực tế của NLĐ.

+ Mức lương tháng NLĐ nhận được có thể được tính trả theo tháng, theo sản phẩm hoàn thành hoặc khoáng một khoản nhất định nào đấy - đảm bảo đúng quy định của luật.

Trên đây là định nghĩa chi tiết về hệ số lương là gì - hệ số lương cơ bản là gì - cách tính lương theo hệ số lương cơ bản và theo lương tối thiểu vùng... hy vọng sẽ là thông tin hữu ích giúp NLĐ tham khảo và đối chiếu với mức lương thực nhận hàng tháng để đảm bảo quyền lợi hợp pháp.

Hồng Thy